Mag pijn er zijn?

Hoe ga jij om met tegenslagen? Probeer je ze weg te duwen of durf je te voelen wat er echt is?
In deze blog lees je wat het verschil is tussen pijn en lijden en hoe je er mee om kunt gaan.

Iedereen maakt weleens lastige of nare dingen mee. Je voelt je verdrietig na een ruzie, teleurgesteld omdat iets niet ging zoals je had gehoopt of misschien ervaar je stress of spanning door school of werk. Soms gebeuren er dingen waar je geen controle over hebt, zoals ziekte of verlies, en dat kan pijn doen. Wat doe jij als het leven pijn doet?

• Mag pijn er bij jou zijn?
• Geef je jezelf de ruimte om te voelen wat je voelt?
• Of ga je meteen in de oplossingen- of vermijdingstand?

Veel mensen proberen pijn te vermijden of te controleren. Dit voelt ook logisch, je wilt geen pijn voelen. Zo kan je eindeloos gaan scrollen op social media, gamen, series bingewatchen, altijd maar bezig blijven of steeds blijven piekeren. Zo leid je jezelf af en probeer je een gevoel van controle te krijgen. Dat kan tijdelijk best helpen. Toch is het goed om jezelf af te vragen: is het een bewuste keuze dat ik dit doe? En helpt dit mij echt op de lange termijn?

Bij tegenslagen in het leven kunnen we een onderscheid maken tussen pijn en lijden. Pijn is het leed dat bij het leven hoort en wat onvermijdelijk is. Het is de ervaring van wat je direct meemaakt. Lijden is wat jouw hoofd er vervolgens van maakt en ontstaat uit het vechten tegen die pijn: het vermijden of willen controleren van de pijn.

Een paar voorbeelden:

• Je voelt je verdrietig omdat je verkering uit is of je relatie is verbroken (pijn). Vervolgens denk je: ‘Ik ben de moeite niet waard voor anderen’ en je trekt je terug (lijden). 
• Je krijgt kritiek van iemand (pijn). Daarna blijf je malen: ‘Ik doe ook nooit iets goed’ en piekert de hele avond over wat je anders had moeten zeggen of doen (lijden).

Hoe ga jij om met tegenslagen? Mag je verdrietig zijn omdat je iets mist? Boos omdat iemand jou kwetst? Bang omdat je iets spannend vindt? Vechten tegen pijn lijkt op het gooien van een boemerang: hoe harder je het weggooit, hoe krachtiger hij terugkomt.

Pijn hoort bij het mens-zijn en is niet te vermijden, lijden is echter optioneel. ACT kan je leren hoe je ruimte kunt maken voor pijn in plaats van ertegen te vechten en te voelen wat er is. Daarnaast leer je technieken om meer afstand te nemen van je gedachten en minder in je hoofd te zitten, zodat je gedachten je minder beïnvloeden. Daardoor kun je het lijden verminderen en je energie richten op wat echt belangrijk voor jou is.

De volgende keer dat je iets moeilijks meemaakt, stel jezelf dan eens de vraag: mag pijn er bij mij zijn? En merk op wat er verandert als je die ruimte toelaat.